Ksylofagów występujących w lasach oraz w naszym najbliższym otoczeniu nie brakuje. Wiele z nich żywi się wyłącznie jednym gatunkiem drewna (oligofagi), ale najwięcej szkodników żeruje zarówno na drewnie liściastym jak i iglastym (polifagi).
Ksylofagi- bezkręgowce, zwane drewnojadami, a więc żywiące się drewnem.
Wykaz podstawowych szkodników zagrażających konstrukcjom drewnianym, budowlom oraz elementom wykonanym z drewna
Nazwa gatunku |
Nazwa łacińska |
Uwagi |
Wyschlik grzebykorożny |
Ptilinus pectinicornis |
Szkodnik drewna liściastego (m.in. olcha, dąb, buk). Żeruje w lasach, budynkach oraz elementach drewnianych wykorzystanych przy wykończeniu mieszkania. Szkodnik żeruje w drewnie suchym, jeszcze nie zagrzybionym. |
Trzeń długoryjki |
Cossonus parallelepipedus |
Szkodnik lasów i konstrukcji budowlanych. Żeruje w drewnie gatunków liściastych, rzadziej iglastych. Preferuje drewno wilgotne oraz porażone grzybem. |
Trzpienniki |
Sirex |
Zaliczane do rodziny trzpiennikowatych (Siricidae) liczą kilkadziesiąt gatunków. W naszym kraju zagrożeniem dla drewna są przede wszystkim trzpiennik olbrzym, trzpiennik jasny, trzpiennik sosnowiec, trzpiennik żółty, trzpiennik czarnobruzdy. Trzpiennik żeruje w drewnie w stadium larwalnym. |
Krokwiowiec piłkorożny |
Priobium carpini |
Szkodnik żeruje w zawilgoconym i murszejącym drewnie. |
Kołatek domowy |
Anobium punctatum |
Kołatek żeruje w suchym i martwym drewnie drzew liściastych i iglastych. Bardzo często atakuje drewniane elementy wyposażenia domów i mieszkań. Larwy mogą żerować nawet do kilku lat, a przepoczwarzają się w sprzyjających warunkach w okresie wiosennym. |
Tykotek pstry |
Xestobium rufovillosum |
Tykotek żeruje przede wszystkim w drewnie gatunków liściastych. Preferuje wyższą wilgotność. Szkodnik zagraża przede wszystkim zabytkom. Drewno musi być opanowane przez grzyby. |
Butwiak owłosiony |
Pselactus spadix |
Szkodnik żeruje na drewnie zaatakowanym przez grzyby oraz charakteryzować się wyższą wilgotnością. |
Borodziej cieśla |
Ergates faber |
Szkodnik wilgotnego drewna iglastego, głównie sosnowego. |
Zmorsznik czerwony |
Corymbia rubra |
Szkodnik wilgotnego drewna iglastego, zwłaszcza sosnowego. |
Spuszczel pospolity |
Hylotrupes bajulus |
Jeden z najgroźniejszych szkodników drewna. Żeruje w suchym drewnie, przede wszystkim w konstrukcjach dachowych oraz ścianach. |
Kołatek uparty |
Anobium pertinax |
Preferuje drewno iglaste, zawilgocone oraz zagrzybione ( m.in. lagry, podłogi). |
Spuszczel pospolity oraz kołatek domowy to dwa gatunki ksylofagów, które szczególnie zagrażają powietrzno- suchym konstrukcjom drewnianym. Warto zauważyć, że kołatek żeruje zarówno na drewnie liściastym jak i iglastym, a spuszczel pospolity tylko na iglastym. Kołatek jest zagrożeniem także dla starego drewna, występującego w zabytkowych budowlach. Stare meble, ramy obrazów, podłogi itp., to najczęstsze miejsca żerowania kołatka domowego. Spuszczel żeruje przede wszystkim w konstrukcjach dachu i ścianach.
Poza nimi należy uważać także na gatunki takie jak- miazgowiec parkietowiec, wyschlik grzebykorożny oraz tykotek pstry.
Zwalczanie szkodników nie jest proste i powinno być poprzedzone trafnym rozpoznaniem szkodnika. Intruza najłatwiej zidentyfikować po kształcie otworów wylotowych, cechach żerowiska, trocinach i odchodach.
Czy wiesz że …
Bardzo często za powstałe szkody drewna obwinia się korniki. Należy wiedzieć, że korniki to szkodniki lasów iglastych, głównie świerkowych, nie mające nic wspólnego ze szkodami powstałymi w drewnie w naszych domach.
Metody walki ze szkodnikami drewna
W czasach, kiedy szczególną uwagę zwracamy na ekologię i naturalność, popularność drewna jako materiału budowlanego będzie wzrastać. Ważne jest, aby poszukiwać coraz to nowszych i skuteczniejszych rozwiązań na płaszczyźnie zwalczania szkodników drewna. Prace badawcze wciąż trwają, a na rynek trafiają coraz to nowsze środki. Z pewnością warto promować niechemiczne metody walki ze szkodnikami drewna.
Faktem jest, że zastosowanie egzotycznego drewna rozwiązałoby problem ekspansji szkodników, jednak cena drewna gatunków egzotycznych jest na tyle duża, że nie ma mowy o powszechnym stosowaniu rozwiązań opartych na drewnie egzotycznym.
Najlepiej zapobiegać szkodnikom drewna, ale gdy się pojawią należy podjąć wszelkie działania, mające na celu skuteczną eliminację intruza.

Zapobieganie
Zapobieganie wystąpieniu szkodników to przede wszystkim:
• Budowanie konstrukcji zgodnie z panującymi standardami, a więc z uwzględnieniem działań i technik mających na celu ograniczenie wpływu niekorzystnych warunków na zastosowane drewniane materiały.
• Właściwa eksploatacja pomieszczeń oraz elementów drewnianych.
• Zabezpieczenie drewna środkiem ochronnym, chroniącym drewno przed szkodnikami, a także grzybami, wilgocią itp. Powstała bariera chroni drewno przed zasiedleniem przez szkodniki drewna. Jest bardzo niesprzyjająca dla tych organizmów.
o Preparat ochronny możemy nanieść przy pomocy pędzla, powtarzając zabieg.
o Środek można nanieść wykorzystując opryskiwacz. Elementy drewniane należy spryskać dwukrotnie. Pamiętajmy, że powtórny zabieg wykonujemy po pełnym wchłonięciu przez drewno wcześniej naniesionego środka. Szczegółowe dane zawarte są na opakowaniu zastosowanego środka.
o Kolejnym sposobem jest zabezpieczenie drewna poprzez kąpiel w środku impregnującym.
o Impregnacja próżniowo- ciśnieniowa – jedna z najlepszych metod nasycenia drewna impregnatem.
Tego typu usługi świadczą specjalistyczne firmy. Impregnacja próżniowo- ciśnieniowa, przeprowadzana jest w szczelnych komorach, gdzie impregnat wtłaczany jest w drewno przy odpowiednim ciśnieniu.
Stosując preparaty chemiczne należy zachować szczególną ostrożność i postępować zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy zapoznać się z instrukcją stosowania dołączoną do zakupionego preparatu.
0 komentarzy