Pokrzywa
Traktowana w naszym kraju po macoszemu i tępiona w ogrodach jako uciążliwy chwast, pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica) jest dla człowieka jedną z najcenniejszych roślin, spotykanych na terenie naszego kraju. Jej rozliczne właściwości lecznicze były znane i cenione już w starożytności, a obecnie wiele jej pozytywnych działań na organizm ludzki zostało również potwierdzonych badaniami naukowymi, dzięki czemu pokrzywa stała się ważnym składnikiem leków i herbatek ziołowych, a także niektórych farmaceutyków oraz kosmetyków. Roślina ma również ogromne znaczenie w ogrodnictwie, gdzie wykorzystuje się ją w postaci wyciągów, wywarów, gnojówek lub ziela, służących do podniesienia żyzności gleby, wzbogacania kompostu, wzmacniania roślin oraz ich ochrony przed chorobami i szkodnikami.
Wartość odżywcza
W swoich tkankach (głównie młodych liściach) pokrzywa zawiera całe mnóstwo cennych i wartościowych składników odżywczych oraz substancji czynnych. Wśród nich znajdziemy głównie ogromne bogactwo związków mineralnych (głównie potas, azot i fosfor, ale także wapń, żelazo, magnez, mangan, krzem i cynk) oraz witamin (A, C, K oraz witaminy z grupy B), a także białka, kwasy organiczne, garbniki, flawonoidy, chlorofil, ksantofil, karotenoidy, enzymy (np. glukokinina, obniżająca poziom cukru) oraz szereg innych cennych związków i substancji organicznych.
Zastosowanie
Ich działanie na ludzki organizm jest bardzo wszechstronne i może pomóc w łagodzeniu skutków wielu chorób. Spożywanie preparatów ze świeżej pokrzywy wczesną wiosną, doskonale wzmacnia osłabiony zimą organizm, dostarczając mu niezbędnych witamin i minerałów. Jest również wspaniałym uzupełnieniem diety osób wyczerpanych długotrwałą chorobą lub cierpiących na anemię. Związki zawarte w pokrzywie działają też moczopędnie i oczyszczająco (usuwają z organizmu między innymi sól, chlor i mocznik), dlatego pomagają pozbyć się z organizmu nagromadzonych toksyn, wspomagają procesy trawienne, poprawiają pracę wątroby i regulują pracę układu moczowego. Pokrzywa posiada także właściwości przeciwkrwotoczne, dzięki czemu łagodzi lekkie krwawienia w układzie pokarmowym spowodowanymi wrzodami. Preparaty z pokrzywy pomagają też chorym na cukrzycę typu II, łagodzą objawy nadmiernej potliwości, wspomagają procesy przemiany materii i obniżają ciśnienie krwi. Mogą być również pomocne w leczeniu niektórych chorób o podłożu hormonalnym oraz w początkowych stadiach choroby prostaty u mężczyzn. Pokrzywa ma także bardzo pozytywne działanie na skórę, gdyż można z jej pomocą łagodzić rozmaite stany zapalne i owrzodzenia, a nawet przeciwdziałać łojotokowi, łupieżowi i nadmiernemu wypadaniu włosów. Co ciekawe, sok z pokrzywy może też służyć do łagodzenia poparzeń spowodowanych... liśćmi pokrzywy.
Sok z pokrzywy
Sok z pokrzywy
Aby jednak móc skorzystać z niezliczonych dobrodziejstw, jakie oferuje nam pokrzywa, należy spożywać ją w odpowiedni sposób. Większość preparatów, jakie uzyskujemy z ziela pokrzywy, poddanych jest większej lub mniejszej obróbce (np. termicznej), podczas której część substancji ulega rozpadowi. Z tego względu najlepszym sposobem na przyswojenie maksymalnej ilości cennych składników zawartych w pokrzywie, jest picie przygotowanego z jej liści soku. Wprawdzie substancja nie wygląda i nie pachnie zbyt zachęcająco, a jej smak daleki jest od ideału, jednak w tej postaci zawiera w sobie najwięcej wartości odżywczych w tym witamin i mikroelementów.
Pokrzywa
Przygotowanie soku
Do przygotowania soku będą nam potrzebne świeże listki i szczytowe fragmenty pędu, zerwane z bardzo młodych roślin, rosnących na terenach położonych z dala od miejskich zanieczyszczeń i ruchliwych ulic. Pokrzywę powinno się zbierać w gumowych rękawiczkach, najlepiej w godzinach przedpołudniowych.
Sok z pokrzywy
W stanie świeżym nie wolno spożywać starszych roślin, które weszły już w fazę kwitnienia, gdyż w tym okresie w ich liściach pojawiają się substancje, mogące powodować uszkodzenia wątroby i nerek (min. kryształy węglanu wapnia tzw. cystolity). Zebrane liście należy rozdrobnić z pomocą miksera lub maszynki do mięsa, po czym przez gęste sito lub lnianą, czystą ściereczkę, wycisnąć z nich wartościowy sok. Najlepiej spożyć go w tym samym dniu lub ewentualnie przez kilka kolejnych przechowywać w lodówce. Sok należy wypijać po 1 łyżce stołowej ok. 3 razy dziennie. Kurację warto kontynuować przez ok. 2-3 tygodnie. Dla poprawienia smaku, można go wymieszać z niewielką ilością wody i 1-2 łyżeczkami miodu.
Sok można też wykorzystać do przygotowania miodu pokrzywowego, mieszając go z miodem w proporcji 1 część soku na 9 części miodu. Miód należy przechowywać w miejscu chłodnym i ciemnym, wypijając 2 razy dziennie po ok. 1 łyżce. Ani soku ani miodu pokrzywowego nie należy mieszać gorącą wodą, gdyż wysoka temperatura spowoduje dużą utratę cennych właściwości obu preparatów.
Sok z pokrzywy
Autor: Katarzyna Józefowicz
Źródła:
1. „Zioła w domu” D. Tyszyńska-Kownacka W-wa, wydanie III
2. „Działkowiec” 06/08 „Pokrzywa” dr H. Legutowska
3. Wikipedia
4. „Rośliny lecznicze” J. Kresanek W-wa 1983r.
0 komentarzy