Melisa herbata dla każdego

Uspokajające właściwość melisy znane są od tysiącleci, jednak roślina ta ma znacznie więcej zastosowań. Nie bez powodu przez wielu nazywana jest panaceum na wszelkie dolegliwości. Z roku na rok odkrywane są coraz to nowe właściwości lecznicze melisy. Łagodzi bóle, niestrawność i bezsenność. Polecana jest także w leczeniu przeziębienia.  To również doskonała przyprawa kuchenna, która nada każdej potrawie delikatnego ziołowo-cytrynywego aromatu.

O roślinie

Melisa lekarska (Melissa officinalis) to wieloletnia roślina zielna z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Pochodzi z terenów Morza Śródziemnego i północnej Afryki,  spokrewniona jest z innymi popularnymi ziołami - m.in. z lawendą, miętą, majerankiem, bazylią i kocimiętką. Uprawiana jest na skalę przemysłową w wielkopowierzchniowych gospodarstwach towarowych ale równie często jest sadzona w przydomowych ogródkach i przy pasiekach. Oprócz swoich właściwości leczniczych melisa to doskonała roślina miododajna. Jej łacińska nazwa melissa pochodzi od greckiego słowa melitta – co znaczy pszczoła.

Mimo iż w doniczkach ma niewiele ponad 20 cm to w ogrodzie dorasta nawet do 100 cm wysokości. Ma czterokanciastą, silnie rozgałęzioną łodygę i charakterystyczne sercowo-jajowate liście, ząbkowane na brzegach. Kwitnie od czerwca do września, a jej kwiaty są białe lub różowawe, zebrane w kątach liści. Cała roślina ma intensywny lekko cytrynowy zapach, który zawdzęcza olejkowi eterycznemu o licznych właściwościach leczniczych. W uprawie wymaga żyznej, próchnicznej i przepuszczalnej gleby, regularnego podlewania i słonecznego stanowiska. W cieniu będzie znacznie gorzej kwitła i wytwarzała mniej pachnącego olejku.

Historia

Lecznicze właściwości melisy znane były już starożytnym grekom i rzymianom. Leczyli nią skołatane nerwy, zaburzenia reumatyczne i menstruacyjne oraz wiele innych dolegliwości. Jako pierwszy, jej właściwości opisał Theofrast z Eresos, uczeń Arystotelesa, żyjący ok. 370-287 p.n.e. Kilkanaście wieków później melisa stosowana była jako lek niemalże na wszystko. W XVIII wiecznej Europie, ówczesny lekarz i aptekarz - Paracelsus (zwany ojcem medycyny nowożytnej) uważał swój specyfik Primus ens melisse za lek ponoć skutecznie przywracający młodość. Ponadto polecał melisę jako „ożywiającą ludzi i wskazaną wszystkim uskarżającym się na dolegliwości nerwowe”. Dziś, kilkaset lat później melisa wciąż jest stosowana na wiele dolegliwości, a jej pełne działanie lecznicze wciąż nie jest do końca poznane, co roku badania dostarczają nowych rewelacyjnych zastosowań.

Surowcem zielarskim jest liść melisy Melissae folium, który swoje lecznicze właściwości zawdzięcza  licznym związkom biologicznie czynnym – są to m.in. sole mineralne, kwasy organiczne (kawowy, oleanolowy, chlorogenowy), garbniki, żywice, karoten, cukry, witamina C, flawonoidy, polifenole (głównie kwasy fenolowe i ich pochodne), triperteny oraz olejek eteryczny z nerolem - cytral B, geraniolem - cytral A, cytronelalem, linalolem i charakterystycznym dla tego olejku β-kariofylenem.

Melisa - herbata