Choroby i szkodniki
Do chorób i szkodników, które mogą wystąpić na borówce wysokiej zaliczymy m.in.:
Choroby
• Szara pleśń (Botrytis cinerea)- choroba poraża część nadziemną rośliny, doprowadzając do obniżenia plonów, osłabienia rośliny. Na zmianach chorobowych powstałych na krzewie, widoczny jest pylisty, szarawy nalot. Chorobę zwalcza m.in. fungicyd o nazwie Switch 62,5 WG.
• Zgorzel pędów (Godronia cassandrae)- groźna choroba, która objawia się w formie brunatnych, nekrotycznych plam na młodych pędach, które z czasem zamierają.
• Brunatna zgnilizna (Monilinia vaccinii-corymbosi)- porażeniu ulegają owoce, które nie dojrzewają, zasychają, tworząc tzw. mumie. Te twory są źródłem infekcji w roku następnym, dlatego też należy je bezwzględnie usuwać i palić.
• Biała plamistość liści (Septoria albopunctata)- choroba grzybowa, objawiająca się pojawieniem licznych plam na liściach, a przy silnym porażeniu także ich opadaniem.
• Antraknoza (Colletotrichum acutatum)- na liściach pojawiają się zróżnicowanej wielkości plamy z czerwonawym obrzeżem. Zmiany występują także na owocach, powodując ich gnicie. W miejscu zmian chorobowych widoczna pomarańczowo-różowa wydzielina, zawierająca zarodniki.
• Mączniak prawdziwy (Microsphaera penicillata)- duża wilgotność, silne zagęszczenie, to doskonałe warunki na rozwój chorób grzybowych. Mączniaka prawdziwego można rozpoznać po białawym nalocie, nie tylko na liściach.
• Choroby wirusowe – zmiany chorobowe wywoływane przez wirusy, fitoplazmy, wiroidy. Są niewyleczalne, osłabiają roślinę, a przy tym są zagrożeniem dla innych roślin. Konsekwencją obecności zmian chorobowych są m.in. obniżone plony, gorsza jakość owoców, a także krótsza żywotność roślin. Porażone rośliny, powinny być wykopane i spalone. Bardzo często wirus trafia na działkę, plantację wraz z zainfekowaną sadzonką. Roznosicielami chorób wirusowych są także szkodniki m.in. mszyce. Choroby wirusowe są powszechne w ojczyźnie borówki amerykańskiej. W Polsce nie występują w dużym nasileniu, ale się pojawiają. Przykładowe choroby zaliczane do tej grupy to m.in. czerwona pierścieniowa plamistość, oparzelina borówki, nitkowatość pędów.
Szkodniki
• Mszyce- borówka bywa porażana przez mszycę borówkową, burakową, a także brzoskwiniową. Szkodnik osłabia roślinę, hamuje jej wzrost, deformuje liście, przyczynia się do pojawienia grzybów sadzakowych, a także może być źródłem zakażenia chorobą wirusową. Mszyce można zwalczyć odpowiednim środkiem owadobójczym, najlepiej selektywnym. Naturalnym wrogiem mszyc są m.in. biedronki.
• Szpeciel pączkowy borówki – szkodnik, będący zagrożeniem dla krzewów borówki ze względu na żerowanie w pąkach, kwiatach i zawiązkach, doprowadzając do ich opadania.
• Zwójka różóweczka – w stadium gąsienicy, żeruje na liściach w wyniku czego liście się zawijają. Stanowią zagrożenie wówczas, gdy występują masowo.
• Ogrodnica niszczylistka – chrząszcz żerujący na liściach borówki, żywiący się ich tkanką.
• Opuchlak truskawkowiec – jego żerowanie można rozpoznać po charakterystycznych, zatokowych wżerach. W fazie larwalnej, żeruje w bryle korzeniowej, uszkadzając korzenie.
• Naliściaki- chrząszcze żywiące się tkaną liściową.
• Tutkarz cygarowiec – chrząszcz, żerujący na liściach, w wyniku czego liść zwija się w charakterystyczną tutkę, w której samica składa jaja i w której żerują larwy.
• Pryszczarek borówkowiec – larwy szkodnika żerując na liściach pędów wierzchołkowych, doprowadzają do ich zamierania.
• Pędraki – duże, białawe z brązowym łepkiem larwy chrabąszcza majowego, żerujące w podłożu przez kilka lat, póki się nie przepoczwarzą. Bardzo niebezpieczny szkodnik dla upraw, uszkadza system korzeniowy, osłabiając rośliny, a przy masowym występowaniu nawet do zamierania roślin. Przed założeniem plantacji, należy wielokrotnie i dokładnie uprawić podłoże, a w miejscach, gdzie jest bardzo duża ilość tych szkodników lepiej zrezygnować z uprawy borówki, gdyż młode sadzonki są szczególnie delikatne na uszkodzenia niewielkiego jeszcze systemu korzeniowego.
• Drutowce – żerują w podłożu, uszkadzając korzenie, ale nie w takim stopniu jak pędraki.
• Zające- na nieogrodzonych plantacjach, mogą wyrządzić wiele szkód, zjadając młode pędy.
• Gryzonie- nie są zagrożeniem, chyba że występują masowo, mogą wówczas uszkodzić system korzeniowy.
• Ptaki- stanowią zagrożenie dla dojrzewających owoców.
Owoce borówki amerykańskiej – smaczne i zdrowe
Borówka wysoka owocuje obficie, dostarczając do około 6- 7 kg jagód z jednego krzewu. Warto wiedzieć, że owoce borówki amerykańskiej to samo zdrowie. W swoim składzie zawierają nie tylko witaminy (B1, B2, C, PP), składniki mineralne, ale także błonnik czy też przeciwutleniacze, dzięki którym ograniczają powstawanie i rozwój chorób nowotworowych.
Uwagi końcowe
Uprawa borówki amerykańskiej, poza początkowym zaangażowaniem w przygotowanie odpowiedniego podłoża, nie jest absorbująca. Pamiętając o podstawowych zabiegach agrotechnicznych, możemy zyskać obficie kwitnący i owocujący krzew borówki, który odnajdzie się także w naszym ogrodzie.
Tekst: Grzegorz Bogucki
3 komentarzy
Dodał: Patryk , Tytuł: Czy okrywać krzewy borówki
Dowiedziałem się sporo informacji na temat borówki amerykańskiej, więc bardzo mnie cieszy fakt, że nie trzeba szukać takich wiadomości w specjalistycznych encyklopediach tylko większość jest dostępna na forum. Nie mogłem się jednak doczytać, czy na czas przejściowy zimowo-wiosenny należy okrywać krzewy, nie mówię o grubych ciężkich włókninach, ale choćby nawet taką ochronną białą agrowłókniną 23g ?
Dodał: Rydygier, Tytuł:
Jeśli chodzi o borówkę Amerykańską to jednymi z większych specjalistów są Państwo Romańscy z Tarczyna, pomogli z naszą mała hodowlą nie tylko sadzonkami ale także fachową radą.
Dodał: madalenn, Tytuł:
świetny artykuł. zwłaszcza zgadzam sie z zapisem o sprawdzonej szkółce. kupiłam kiedyś kilka sadzonek na rynku i niestety pomimo roku intensywnej pielęgnacji wszystko uschło :(( teraz kupiłam gdzie indziej i od 3 lat roślinki super się trzymają.